Mijn vader schrijft al zo’n 2 jaar aan zijn levensverhaal. Ik stelde ooit voor hem te interviewen, maar hij stond er op zelf zijn verhaal op te schrijven. En het moet gezegd, hij doet het fantastisch! Zijn jeugdverhalen lezen als een spannend jongensboek.
Factchecking
Terwijl hij schrijft, doe ik aan factchecking. En wat is dat leuk en bevredigend! Elk snippertje informatie maakt me euforisch. Zelfs het saaie wroeten in geboorte- en huwelijksregisters (wel digitaal!) vind ik heerlijk. Misschien heb ik de archivaris in mij toch te lang onderdrukt. De afgelopen jaren breidde de stamboom beetje bij beetje verder uit. Ik doe dit via de site van MyHeritage. Eerst de betovergrootouders, nu zelfs in de meeste takken 7 generaties terug. En ook al die oudooms en oudtantes waar mijn vader het over heeft, maar die hij zelf moeilijk meer kon plaatsen. Ik vond niet alleen geboorte-, trouw- en sterfdagen, maar ook foto’s! Zo kwam ik stomtoevallig op Flickr een foto tegen van een achternichtje van mijn vader die in de oorlogsjaren bij hem had gelogeerd maar die hij daarna nooit meer had gezien omdat ze in de jaren zestig naar Canada was geëmigreerd.
Een dienstmeisje dat een huis erft?
Mijn vader vertelde ook het verhaal van zijn oma van moederskant die als dienstmeisje een chique herenhuis erfde. Toen ik dat hoorde, zag ik gelijk een fantastisch verhaal voor me. Een eenvoudig dienstmeisje dat een huis erft? Wat is daar gebeurd? Maar eerst moest ik de feiten checken. Want wat was er waar van het verhaal dat mijn vader ooit van zijn moeder had gehoord over een Utrechtse losbol, vermoedelijk familie van de toenmalige heer des huizes, die het huis zou erven, maar alleen als hij ook in Appeltern zou gaan wonen en zo niet, dat dan het huis en de boerderij voor het dienstmeisje en de koetsier zouden zijn?
Griet Geurtshof
Het gaat hier om Christina Malcorps, de oma van mijn vader van moederskant. De vrouw waar hij en ik hoogstwaarschijnlijk naar vernoemd zijn. Als 12- of 13-jarige verhuist zij rond 1860 vanuit Heumen naar Appeltern om als dienstmeisje op de Griet Geurtshof te gaan werken. De Griet Geurtshof is een groot herenhuis op Walstraat 15 te Appeltern. Het bestaat nog steeds en staat op de lijst van rijksmonumenten. Anne Alexander Joseph de Villers, geboren in Duinkerken en jongste zoon van een marineofficier, vestigt zich in 1810 in Appeltern en koopt in 1813 de boerderij op Walstraat 13. In de jaren daarna laat hij het huis op nummer 15 aanbouwen. In 1831 trouwt hij met Henriette Wilhelmine Bassé en trekt in 1832 met haar in hun nieuwe huis. In 1833 krijgen ze een dochter, Elisabeth Jacoba Henriette. Anne is van 1828 tot zijn dood in 1840 burgemeester van Appeltern.
Meer dan een dienstmeisje
In 1843 hertrouwt Henriette met Zacharias Marinus Kuijk, de nieuwe predikant van Appeltern. Van Kuijk is een telg uit de in groot aanzien staande Utrechtse familie De Kleijn, die vele regenten heeft voortgebracht. Mijn oma Jet vertelde vaak over de grote feesten die in het huis of in Utrecht werden gegeven en waar haar moeder de organisatie van op zich nam. Christina reisde daarvoor regelmatig vanuit Appeltern naar Utrecht. Ook vergezelde zij later het gezin Kuijk op hun vele reizen in binnen- en buitenland.
Testament
Zacharias Kuijk overlijdt in 1873 en zijn vrouw Henriette in 1878. Elisabeth blijft alleen achter. Zij is ongetrouwd en zonder erfgenamen en als zij 2 maanden na haar moeder ook overlijdt, blijkt dat in haar testament is bepaald dat de boerderij op nummer 13 toekomt aan de koetsier Gerrit Spies en het huis op nummer 15 aan Christina. De akte van schenking waarmee de overdracht van het huis aan mijn overgrootmoeder zwart op wit staat, heb ik gevonden, maar het verhaal er aan voorafgaand moet ik nog verder onderzoeken. Daarvoor moet ik waarschijnlijk de echte archieven van Appeltern in.
Vragen
Er zijn nog heel veel andere vragen. Zo ben ik benieuwd wat Anne de Villers naar Appeltern bracht, waar de naam Griet Geurtshof vandaan komt en hoe Christina in het huis op nr 15 terecht kwam. En vooral waarom mijn oma Henriette Elise heet. Dit zijn namen die niet in haar directe familie voorkomen. Is zij als dank vernoemd naar moeder en dochter van de Griet Geurtshof? Vragen waar we misschien nooit antwoorden op krijgen en slechts naar kunnen gissen. Maar tot die tijd ga ik nog even verder met speuren en schrijven. Ook anderen hebben al over haar familie geschreven. Zo zijn de gezusters Levoir namelijk ook familie. Ik stort me maar eerst op de vader van Christina die wachtmeester (onderofficier) was bij de afdeling Kurassiers no. 9 (militairen te paard), deelnam aan de Tiendaagse Veldtocht van 2 tot en met 12 augustus 1831 en voor zijn moed de militaire Willemsorde kreeg. Die facts zijn in elk geval al gecheckt!
PS De boerderij op Walstraat 13 is enige jaren geleden omgetoverd tot B&B Appeltern.
2 Reacties